3 kwietnia 1896 roku w Pradze urodził się Józef Czapski (herbu Leliwa). Matka jego, hrabina Józefa Leopoldyna, była córką hrabiego Fryderyka z Thunów–Hohenstein. Tytuł hrabiowski wraz z majątkiem Hohenstein, położonym w Turyngii, przodkowie otrzymali w 1626 roku. Choć majątek w późniejszych czasach utracono, jednak nazwę hrabstwa dołączono do nazwiska. Ojciec malarza był synem polskiego hrabiego, Emeryka Hutten – Czapskiego, który był kolekcjonerem monet, starych druków. Józef – upragniony syn po trójce córek –urodził się w pałacu u stóp Hradczynu. Został ochrzczony w kościele św. Mikołaja w Pradze imionami Józef Maria Emeryk Franciszek Ignacy. Malarz, podobnie jak jego siostra Maria, tytułu hrabiowskiego nie używał.
W 2016 roku przypada więc 120. rocznica urodzin autora „Na nieludzkiej ziemi”. W Krakowie zostanie uroczyście otworzony Pawilon Józefa Czapskiego przy ul. Piłsudskiego 12.
Biblioteka Polska w Paryżu przygotowuje wystawę „Józef Czapski (1896-1993). Malarz”, którą będzie można oglądać od 6 kwietnia do 13 maja 2016 r.
Józef Czapski jest malarzem, autorem licznych esejów, pisarzem, krytykiem sztuki. Jest niezwykłą postacią, ważnym świadkiem historii Polski, ale też i Francji XX wieku.
Jako artysta wystawiał wielokrotnie w Paryżu, Genewie, Londynie, w Toronto czy Rio de Janeiro. Po jego śmierci, w Polsce, zorganizowano ważne wystawy poświęcone jego twórczości. Mimo to w jego drugiej ojczyźnie – Francji, pozostaje postacią znaną na ogół tylko w wybranych kręgach.
Wystawa – jak informują organizatorzy – ma na celu przedstawienie malarskiej twórczości artysty poprzez prace pochodzące z kolekcji prywatnych, z Francji, Szwajcarii i Polski. Nacisk zostanie położony na prezentację, w miarę możliwości, najciekawszych pod względem artystycznym, dostępnych prac artysty. Planowana jest ekspozycję około 40 obrazów, rysunków oraz wybranych egzemplarzy „Dzienników” artysty. Celem wystawy jest zapoznanie szerokiej francuskiej publiczności z twórczością artysty, w większości powstałą we Francji i przypomnienie jego sylwetki francuskiej scenie sztuki.Przy tej okazji zostanie przedstawiona działalność Józefa Czapskiego pisarza i krytyka sztuki.
Miejsce wystawy: Biblioteka Polska w Paryżu, 6 Quai d’Orléans.
Na zdjęciu: Dziewczyna zapalająca lampę, obraz olejny na płótnie, wykonany między 1923 r. a 1931 r. Obraz z kolekcji Biblioteki Polskiej w Paryżu.
Copyrights: THL/BPP, nr inw. M 377.
